Zaćma korowa to jeden z rodzajów zaćmy, który rozwija się na brzegach soczewki oka, a następnie stopniowo przenosi się ku jej środkowi (jądro soczewki), układając się w sposób przypominający szprychy koła. Zaćma korowa może postępować na dwa sposoby: rozwijać się powoli i pozostawać stabilna przez długi czas lub postępować bardzo szybko. Przyczyna rozwoju zaćmy korowej wiąże się zwiększoną zawartością wody oraz zlepianiem się białek.
Zaćma korowa może prowadzić do pogorszenia widzenia i w ostateczności do ślepoty, jeśli nie zostanie odpowiednio zdiagnozowana i leczona. W miarę postępu choroby, zmętnienie soczewki oka staje się coraz bardziej nasilone. Zabieg chirurgiczny może zapobiec pogorszeniu się objawów i potencjalnemu prowadzeniu do ślepoty, nie zawsze jest on pierwszym krokiem w leczeniu. W przypadku podejrzenia zaćmy należy iść się do okulisty, wczesne wykrycie ułatwia leczenie zaćmy.
Początkowe objawy zaćmy korowej obejmują rozmyte widzenie, problemy z postrzeganiem kontrastu, kolorów oraz głębokości przestrzennej. Rozpoczyna się ona jako chmurne pasma na brzegu soczewki i staje się coraz bardziej powszechna w miarę starzenia się.
Osoby cierpiące na cukrzycę i nadciśnienie tętnicze są szczególnie narażone na rozwój tego typu zaćmy, stąd konieczność szczególnej uwagi ze strony tych grup pacjentów w przypadku zaćmy.
Rodzaje zaćmy korowej
Poniżej rodzaje zaćmy korowej.
Zaćma korowa tylna – lokalizująca się pod torebką soczewki, rozwija zmętnienie od tyłu soczewki ku jej środkowi. Chociaż często postępuje powoli i jest związana z wiekiem, zdarzają się przypadki szybkiego rozwoju zmętnień.
Zaćma korowa przednia – Mieści się z przodu torebki soczewki, lub wewnątrz niej. Zwykle wiąże się z urazem oka lub głowy i może się rozwinąć dość szybko po takim zdarzeniu. Postępuje, formując zmętnienie, które rozprzestrzenia się od przedniej części soczewki.
Zaćma korowa objawy
W zależności od lokalizacji zmętnień soczewki, zaćma korowa początkowo może nie dawać objawów swojego rozwoju, objawy pojawiają się wraz z postępem choroby. Objawy zaćmy zostały napisane w tej liście.
Zamglone widzenie
Silne oślepienie od źródeł światła
Światłowstręt
Zmniejszona ostrość wzroku
Trudności w rozróżnianiu podobnych kolorów
Problemy z oceną odległości obiektów
Możliwe podwójne widzenie w oku dotkniętym zaćmą (monokularna diplopia)
Efekt aureoli
Zaćma korowa – przyczyny
Naturalne starzenie organizmu i systemu wzrokowego jest często wskazywane jako jedna z głównych przyczyn rozwoju zaćmy. W miarę upływu lat soczewka oka stopniowo traci swoją klarowność. Inne przyczyny zaćmy korowej zostały wypisane poniżej.
Procesy starzenia się organizmu
Stany zapalne błony naczyniowej oka
Stosowanie pewnych leków, takich jak sterydy
Urazy oka
Bycie osobą krótkowidzącą lub cierpiącą na cukrzycę
Predyspozycje genetyczne lub aberracje chromosomowe (w przypadku zaćmy wrodzonej)
Zakażenia w okresie noworodkowym (również dotyczy zaćmy wrodzonej).
Czynniki ryzyka
Poniżej lista czynników zwiększających ryzyko wystąpienia zaćmy korowej.
obciążenie rodzinne (występowanie w wywiadzie u innych członków rodziny)
Cukrzyca
Urazy oka
Przyjmowanie niektórych leków – np. kortykosteroidów
Radioterapia
Przebyta operacja oczu (np. na jaskrę)
Palenie tytoniu
Promieniowanie UV
Zaćma korowa leczenie
Leczenie zaćmy korowej często obejmuje wykonanie operacji zaćmy, chociaż w początkowych stadiach schorzenia możliwe jest zarządzanie problemem za pomocą okularów korekcyjnych. Uzyskanie okularów z mocniejszymi soczewkami może na pewien czas poprawić jakość widzenia.
Leczenie zaćmy może przybrać następujące formy operacji:
Fakoemulsyfikacja – Jest to najczęściej stosowana technika usuwania zaćmy. Polega na użyciu ultradźwięków, aby rozbić zmętniałą soczewkę oraz usunąć jej resztki. Po usunięciu zmętniałej soczewki następuje implementacja sztucznej soczewki.
Operacja zaćmy za pomocą lasera – w tym podejściu laser femtosekundowy jest używany do wykonania nacięć oraz do rozfragmentowania zmętniałej soczewki. Resztki soczewki są następnie usunięte, a w ich miejsce wszczepiana jest sztuczna, nowa soczewka. Metoda ta pozwala na precyzyjne i powtarzalne nacięcia, które są trudne do osiągnięcia ręcznymi technikami chirurgicznymi.
Ekstrakapsularna ekstrakcja zaćmy – podczas tego zabiegu chirurg robi większe nacięcie, przez które można usunąć soczewkę w całości bez konieczności rozdrabniania jej na mniejsze fragmenty. To podejście jest rzadziej stosowane niż fakoemulsyfikacja, ale może być zalecane w pewnych sytuacjach, np. gdy soczewka jest bardzo mocno zmętniała.
Jednakże, decyzja o wykonaniu operacji zaćmy nie może być odkładana na zbyt długo. Mimo że dostępnych jest kilka rodzajów procedur leczenia zaćmy, metoda stosowana we wszystkich procedurach jest ta sama – mętna soczewka jest zastępowana przez sztuczną soczewkę, co ma na celu przywrócenie klarowności widzenia.
Leczenie zaćmy w postaci operacji wykonuje lekarz okulista w szpitalu lub klinice. Wykonuje się je na NFZ lub prywatnie w znieczuleniu miejscowym.
Diagnostyka
Diagnostyka zaćmy korowej obejmuje kilka kluczowych testów:
Test ostrości wzroku – badanie umożliwiające określenie zdolności pacjenta do czytania zestawu liter różnej wielkości z ustalonej odległości. Test jest również znany jako generyczny „test czytania”.
Badanie przy użyciu lampy szczelinowej – specjalistyczne badanie, podczas którego lekarz korzysta z urządzenia przypominającego mikroskop wyposażonego w światło, aby zbadać różne części oka – rogówkę, tęczówkę oraz soczewkę, gdzie rozwija się zaćma.
Badanie siatkówki – procedura, w której lekarz podaje krople do oczu pacjenta, aby rozszerzyć źrenicę. Po odpowiednim rozszerzeniu oczu, doktor bada siatkówkę oraz soczewkę pod kątem obecności zaćmy i innych nieprawidłowości.
Czy da się zapobiec zaćmie korowej?
Obecnie nie ma pewnej metody na zapobieganie zaćmie, ale istnieje kilka sposobów, które mogą pomóc opóźnić jej rozwój lub zmniejszyć ryzyko jej wystąpienia
Zdrowa dieta – jedzenie pokarmów bogatych w witaminy i antyoksydanty, takich jak witamina C i E, może pomóc chronić oczy przed szkodliwym działaniem wolnych rodników, które mogą przyspieszać rozwój zaćmy.
Ochrona przed słońcem – należy nosić okulary przeciwsłoneczne, które blokują 100% promieniowania UV, aby chronić oczy przed szkodliwym działaniem promieniowania ultrafioletowego.
Przeciwdziałanie cukrzycy – kontrolowanie poziomu cukru we krwi i dbanie o zdrowie metaboliczne może ograniczyć ryzyko rozwoju zaćmy, ponieważ cukrzyca jest jednym z czynników ryzyka.
Niepalenie – palenie tytoniu jest czynnikiem ryzyka wielu chorób oczu, w tym zaćmy.
Regularne badania okulistyczne – częste badania okulistyczne mogą pomóc w wykrywaniu zmian w oku na wczesnym etapie i podjęcie odpowiednich kroków w celu opóźnienia postępu choroby.
Unikanie urazów oka – ochrona oczu przed urazami, na przykład poprzez noszenie okularów ochronnych podczas pracy czy uprawiania niektórych sportów, może również zmniejszyć ryzyko rozwoju zaćmy.
